In de Katoendrukkerij van Amersfoort is tot en met 24 december de tentoonstelling Solo (blockprints x borduren) van Irma Anne de Bruijne te zien. In de bijzondere locatie, de eeuwenoude Volmolen, kom je volkomen in de sfeer van een ambacht uit de 17 de eeuw. De doeken hangen deels in de werkplaats, waar wel 1000 handgemaakte houten blockprints liggen.
door Annelies Diekman
Blockprinting
Blockprinting is een druktechniek. Bij het drukken worden uitgesneden houten blokken gebruikt. Irma Anne de Bruijne heeft haar blokken zelf gesneden tijdens een artist-in-residence in Andra Pradesh. Deze deelstaat in India staat van oudsher bekend om zijn hand bedrukte textiel waarbij men natuurlijke verfstoffen gebruikt. De verf wordt op de houten blokken gestreken en met de hand op het doek gedrukt. Het patroon van het blok kun je op allerlei manieren herhalen.
De herhaling zie je heel duidelijk in het werk van Irma Anne de Bruijne. Haar doeken zijn bedrukt met cirkels en kruizen. Opvallend is het ritme in de doeken, de herhaling van de vorm zorgt voor een ordening op het doek. Het rood van de meekrap en het blauw van het indigo bepalen de kleur van het beeld. Bij de terugkomst uit India van Irma Anne in Nederland heeft ze haar gedrukte doeken bewerkt met borduurwerk. Cirkels en lijnen veranderen het patroon. Er ontstaan andere verbindingen.
In bovenstaand werk zijn kruizen met meekrap gedrukt op het doek. Om de kruizen zijn met rood draad cirkels geborduurd. Door deze cirkels om de kruizen lijkt het of er over de kruizen een gestanst doek met cirkels is gelegd. Mijn oog ziet een raster van rode vette lijnen of ik zie het zogenaamde gestanste doek of ik zie een combinatie van beide. Dat maakt het tot een boeiend schouwspel.
In het volgende doek zijn de blauwe kruizen gedrukt met indigo. Als ik kijk veranderen kruizen soms in stroken met terugkerende witte streepjes op gelijke afstand. Binnen het raster zijn subtiele rode cirkels geborduurd. Het blauwe patroon blijft overheersen. Kom ik dichter bij het doek dan krijgt het rood meer aandacht door de verhoogde, eenvoudige borduursteek. Het blauw verdwijnt voor mij meer naar de achtergrond.
In de gang van het eeuwenoude gebouw hangt een doek met rode gedrukte cirkels. Door een wirwar van geborduurde dunnere cirkels ontstaat er beweging. Ik zie overlappingen van cirkels en onder de orde is een vermoeden van chaos.
In alle werken voel ik de sfeer dat het handmatig drukken met zich mee brengt. De randlijnen zijn iets gebroken. Het vlak heeft nooit eenzelfde strakke huid. Dat brengt leven in het ambachtelijke, kunstzinnige werk van Irma Anne de Bruijne.
Louise en ik hebben genoten van ons bezoek aan de Volmolen, de hartelijke ontvangst door Nathalie Cassee en één van de vrijwilligers. We hebben veel gehoord over de ontstaansgeschiedenis van deze werkplaats, het katoendrukken, de handgemaakte blockprints en de plannen voor de toekomst. In de Volmolen zijn verschillende cursussen in blockprinten te volgen. De katoendrukkerij in de Volmolen is een zeer boeiende onderneming.