Vezel-lezeres Helene Laterre werd geïnspireerd door het artikel over Saori weven in ons Japans themanummer van afgelopen juni, en vertrok begin oktober naar Japan voor een weefcursus bij Kenzo Jo, de zoon van Misao Jo. Vezel ging in de koffer mee! Helene laat ons in haar reisverslag delen in haar ervaringen.
Heb je ook iets gedaan of gemaakt naar aanleiding van iets dat in een Vezel heeft gestaan? Laat het ons weten, en wie weet, maken we er melding van op de website!
Helene Laterre aan het woord:
Door Vezel geïnspireerd.
In het juni nummer van Vezel stond een artikel over de Saori manier van weven, door Misao Jo ontwikkeld in de jaren zestig-zeventig. Het idee van vrij weven is niet nieuw, maar de filosofie sprak aan en was een leuke reden om naar Japan te gaan!
Begin oktober kwam mijn vlucht aan op Kansai International, Osaka. Meteen begon het avontuur; niet alles staat in het Engels vertaald en geen enkel opschrift is begrijpbaar; ik spreek geen woord Japans. Het is een ongewoon gevoel iets te lezen en geen woord ervan te begrijpen.
De Saori studio voor het weven is in Izumi, in de Osaka prefectuur. Kenzo Jo, de zoon van Misao, geeft les in het Engels. Hij heeft ook de weeframen ontwikkeld en de manier van opzet. De weefgetouwen zijn klein maar makkelijk te gebruiken. In de studio staan er dertig klaar en de klanten komen binnen en kunnen meteen beginnen met weven.
Dames en ook heren komen binnen en weven sjaals of lengtes van doek voor kleding. Kinderen zelfs van drie jaar oud weven, en met succes.
Misao Jo heeft drie keer een onderscheiding in Japan gekregen voor haar weefmethode die zelfexpressie toestaat en bevordert. En vooral dat niet iets gemaakt wordt dat zo perfect is dat een machine het had kunnen maken; juist het verschil tussen machine en handgemaakt moet zichtbaar zijn. Vooral in een land en cultuur zoals Japan, een hoog geïndustrialiseerd land, is het verschil tussen handgemaakt en producten uit de fabriek niet makkelijk te zien. Het weven zoals je zelf wilt met onregelmatigheden, willekeurig kleurwisseling, textuur en zelfkanten met lusjes is uniek.
Misao verkocht haar eerste obi juist omdat hij een onregelmatigheid had. Ze begon met 57 jaar pas echt met weven en is doorgegaan tot ver in haar negentiger jaren. Ze is nu 106 en is nog steeds aanwezig in de studio!
De Japanse dames die in de studio weven, maken mooie sjaals in zachte kleuren. De kleurkeuze die ik maakte, leek veel sterker met rood, oranje, blauw en paars terwijl de Japanners in roze en beige en grijs hele mooie sjaals maken.
De kleren die je met Saori maakt, zijn topjes en broeken gebaseerd op bijna origami patronen met een minimum van naden, geen ritsen of knopen. De geweven stof wordt zo min mogelijk verknipt. Alle meisjes en Kenzo zelf dragen natuurlijk allemaal Saori kleding in de vorm van tunieken en vesten.
Saori weven is heel populair in Japan en ik heb ook Saori jurken gezien die gedragen werden door dames op straat. Schijnbaar zijn er alleen al in Japan zo´n dertigduizend Saori weef-getouwen verkocht en er zijn al veel Saori studios in Amerika en Australië. De eenvoud, de vrolijke kleuren en de vrijheid van Saori trekt aan.
Mijn weefcursus bij Saori duurde twee weken, begon met technieken, opzetten en weven en sloot af met zelf een kledingstuk naaien. Er is een flat beschikbaar om te wonen die op honderd meter afstand van de studio ligt, met een fraai uitzicht op de rijstvelden en bergen, en een groot deel van Osaka. Izumi ligt aan een treinroute die uitstapjes naar Nara, Kyoto of Osaka makkelijk maakt.
Uiteindelijk heb ik twee heel interessante weken in Izumi doorgebracht, met veel kleur, weven, Japanse cultuur, veel vriendelijke mensen, een Japans badhuis, tyfonen, contactvrolijke muggen uit het rijstveld, een sushi bar, en geen enkele keer een teken van ongeduld.