Op reis in eigen land

kantfabriekDe wereld wordt onveiliger en onrustiger. Afschuwelijke terreuraanslagen in verschillende landen zorgen ervoor dat veel mensen ervoor kiezen om thuis, of in elk geval in eigen land vakantie te houden. Maar als je van reizen houdt, en het leuk vindt om nieuwe culturen te ontdekken, kun je in Nederland gelukkig ook goed uit de voeten. Hoe? Door bijvoorbeeld een bezoek te brengen aan Museum de Kantfabriek in Horst.

Horst ligt in Noord-Limburg en is een dorp dat al stamt uit de Middeleeuwen. Hier is in die periode ook de linnennijverheid ontstaan, waardoor het dorp in 1501 het recht kreeg om twee jaarmarkten te houden. Op de arme grond werden voor de bemesting schapen gehouden. De wol werd gesponnen en in de winter tot doek geweven. Later verbouwden de boeren ook vlas dat ze zelf verwerkten tot linnen. Nergens anders in Nederland was de concentratie thuisweverijen zo groot.

Even terug naar het reizen. Want in Museum de Kantfabriek is niet alleen ons eigen cultureel erfgoed te zien en te bewonderen, je kunt er ook ´op reis´gaan.  Oman (officieel het Sultanaat Oman), gelegen tussen Yemen en de Verenigde Arabische Emiraten, is misschien niet direct de plek waar je aan denkt om naar toe te reizen in deze tijd. Maar in Museum De Kantfabriek is dat geen probleem. Het museum heeft namelijk onlangs de bijzondere expositie ´Reisstof´geopend: kleding en gebruiksvoorwerpen gemaakt door nomadenvolken uit Oman en de Wayuu Indianen uit de Guajira, het noordelijke grensgebied van Venezuela en Colombia. Mirja Wark, bekend weefkunstenaar, heeft deze prachtige stukken verzameld. Zij heeft in deze landen gewoond, en raakte geboeid door de traditionele textieltechnieken die daar worden gebruikt.

Reisstof-Venezuela

Kleurrijk textiel uit Venezuela

Beide volken leven in een natuur met een beperkt aantal ingetogen kleuren. Zij compenseren dit door hun kleding, gebruiksvoorwerpen, tuigage voor de pakezels en schoenen intens kleurrijk te maken. Op het gebied van weven, textielbewerking, borduren en leerbewerking hebben ze een hoog vakmanschap ontwikkeld. En dat in een omgeving zonder stromend water en elektriciteit. Opmerkelijk is ook dat ze geen vaste woonplaatsen hebben en alles vervoeren op hun ezels, inclusief hun weefgetouwen.

Bijzonder is de versierde gordel, of si’ira, die de Wayuu vrouwen weven voor de lendendoek van hun mannen en zonen. Zij maken deze op eenvoudige rechtopstaande getouwen met toepassing van een groot aantal hoog-ontwikkelde textieltechnieken. Met eindeloos geduld manipuleren zij gestaag hun ketting en inslag en creëren zo hun kleurige en buitengewoon kloeke en evenwichtige ontwerpen.

In Oman zorgt Sultan Qaboos er voor dat zijn onderdanen hun historische tradities blijven kennen en waarderen. Er zijn steunprogramma’s voor werkers in traditionele ambachten zoals voor zilversmeden, indigotelers, wevers, pottenbakkers, mandenvlechters en leerbewerkers.  Dit geeft weer eens een andere kijk op dit deel van de wereld dan wat we dagelijks in het nieuws te horen krijgen.

De expositie toont kleding, gebruiksvoorwerpen, sieraden, ezelstuig en tassen. Van de Wayuu uit Venezuela zijn ook nog schoenen en hangmatten te zien. Tevens krijg je een beeld van de leefwijze van deze nomadenvolken.

Bij ´terugkomst´van deze reis is er nog veel meer te zien in het museum, maar ook in Horst en omgeving. Ga op reis in eigen land, en laat je verrassen!

Museum De Kantfabriek te Horst
Expositie ´Reisstof´
van 26 juni tot 20 november 2016